Klimaatverandering wordt meer en meer een realiteit en de gevolgen worden elke dag zichtbaarder. Het is dan ook belangrijk om ons hiertegen te wapenen. Eén van de aspecten van de klimaatverandering is de wijziging van de hoeveelheid neerslag.
In Vlaanderen zal enerzijds per jaar minder neerslag vallen, maar anderzijds zullen de buien intenser zijn. Dit betekent dat het globaal gezien droger zal worden, maar de wateroverlast zal groter zijn wanneer het regent. Beide effecten zijn problematisch en vragen om doortastende maatregelen.
Om onze gemeente structureel te wapenen tegen het veranderende klimaat heeft het lokaal bestuur samen met rioleringsnetbeheerder Fluvius en een aantal andere betrokken partners een hemelwater- en droogteplan opgesteld dat voldoet aan de voorwaarden die gesteld worden in de ‘Blue Deal’ van de Vlaamse minister van Omgeving. Het hemelwater- en droogteplan Galmaarden geeft een visie over hoe er binnen de gemeente Galmaarden op lange termijn zal omgegaan worden met hemelwater.
Binnen dit plan wordt een integrale ruimtelijke visie uitgewerkt om de economische, maatschappelijke en ecologische gevolgen van wateroverlast te beperken en het grondgebied robuust te maken voor de gevolgen van de klimaatsverandering. Het bestaat uit 3 grote delen:
- Startnota: Deze omvat een analyse van de bestaande toestand en de planologische en juridische context en geeft een overzicht van de knelpunten en de opportuniteiten van het gebied.
Hier staat niet louter het verzamelen van gegevens centraal, het is vooral de bespreking en de interpretatie van deze gegevens in functie van het (hemel)watersysteem dat van belang is om zo inzicht te verwerven in de mogelijkheden en knelpunten voor het hemelwater. - Visie: Na de startnota en bijhorende kansen- en knelpuntenanalyse gaat deze nota verder in op de gewenste en gebiedsgerichte visie voor de gemeente Galmaarden.
Dit luik is vorm gegeven op basis van verschillende visievormingssessies waarbij stakeholders over de sectoren heen samen de knelpunten en bijhorende oplossingen voor een specifiek thema of een specifiek gebied besproken hebben.
De algemene visie voor de gemeente bouwt verder op het algemene principe van duurzaam waterbeheer. - Actielijst: De gemeente wordt ingedeeld in deelzones waarbinnen de algemene visie wordt uitgewerkt, met als rode draad ‘het creëren van ruimte voor water’ en het algemeen verbeteren van de lokale en bovenlokale waterhuishouding.
Het gaat hier niet alleen over het ontwerp van wegen en de aanleg van gescheiden of geperforeerde rioleringen, maar ook over de ontharding van pleinen en straten, het sensibiliseren van inwoners, ruimtelijke ordening, handhaving (correct aansluiten van afvalwater en afkoppelen van regenwater) en herinrichten van groenzones. Daarbij houden we telkens vast aan hetzelfde principe: we moeten het probleem bij de bron aanpakken en ervoor zorgen dat regenwater zoveel mogelijk in de bodem kan infiltreren daar waar het neervalt. Want water dat afstroomt naar rioleringen kan bij hevige regenval voor wateroverlast zorgen. En als regenwater niet in de bodem kan doordringen, zakt ook het grondwaterpeil en dat is dan weer erg nadelig voor plant, dier en mens, zeker in droge(re) periodes.
Oplossingen voor die droogte zijn in de meeste gevallen win-win’s met het beheersen van hemelwater waardoor deze onderdelen niet los van elkaar kunnen bekeken worden maar in een geïntegreerd systeem.
Nadruk op trage infiltratie
Wij wensen vooral voornamelijk in te zetten op trage infiltratie, wat op langere termijn een grote meerwaarde heeft voor de diepere grondwatersystemen. Het zijn net die diepere grondwatersystemen die de gemeente wapenen tegen langere perioden van droogte.
Het is belangrijk om de grondwatertafel te allen tijde zoveel mogelijk aan te vullen. De meeste acties zijn dan ook gericht op de bronmaatregelen die dienen om water te laten infiltreren, waaronder onder andere inzetten op ontharding over heel het grondgebied van Galmaarden.
Dit systeem van optimale infiltratie wordt aangevuld met het water in natte perioden (tijdens de winter en bij extreme neerslag in de zomer) te bufferen waar mogelijk en vast te houden zodat er water beschikbaar is voor hergebruik in drogere perioden.
Een robuust watersysteem zorgt ervoor dat de bebouwde gebieden beter beschermd zijn en verhoogt tevens de leefbaarheid in meer stedelijke zones. Niet enkel de mens naar de natuur en het water brengen, maar het water en de natuur naar de stad brengen staat hierin centraal.
Door in te zetten op meer natuurlijk verbindingen en open waterlopen als groenblauwe structuur wordt bijgedragen aan een verhoogde waterbeschikbaarheid, vernatting en hogere biodiversiteit en ecologische waarde.
Ter inzage
Het hemelwater- en droogteplan ligt ter inzage aan het loket van de dienst grondgebiedzaken.