Heb je vragen? Dat is perfect normaal. Bekijk zeker onze veelgestelde vragen (FAQ) onderaan deze pagina. Vind je geen antwoord op jouw vraag? Stel ze hieronder. Vandaag kennen we zeker nog niet alle antwoorden, maar jouw vraag kan onduidelijkheden aanstippen en onze communicatie verfijnen.
Stel hier je vraag
Contact opnemen
Wil je contact opnemen via een andere weg?
Dat kan via fusie@galmaarden.be of telefonisch via 054 89 04 00.
Veelgestelde vragen (FAQ)
De ‘bestuurskracht’ van kleine gemeenten staat onder druk, dat voelen we elke dag aan.
Onze bestuurskracht is de capaciteit die we hebben om onze opdracht goed en tijdig uit te voeren.
Gedurende de voorbije maanden heeft een objectieve bestuurskrachtanalyse door een ervaren externe consultant bevestigd dat onze bestuurskracht de voorbije jaren onder druk is komen te staan.
We krijgen van onze hogere overheden steeds meer taken en verantwoordelijkheden toebedeeld, die we met dezelfde mensen en financiële middelen tot een goed einde moeten zien te brengen. De drang van de hogere overheden om taken die zij uitoefenen naar de lokale besturen door te schuiven is nog niet gestopt. Er hangt nog zo een decentralisatie van taken van de Vlaamse overheid boven ons hoofd. Dat houden we op lange termijn niet vol. De financiële situatie laat ons dit niet toe.
We mikken met een fusie op financiële voordelen door het efficiënter beheren van gebouwen en door het voeren van een gezamenlijk en duurzaam aankoopbeleid. Een aantal potentiële besparingen door synergie zijn duidelijk, bijvoorbeeld op politieke mandaten en op externe ondersteuning. Studies tonen aan dat gemeenten die eerder fuseerden, vandaag financieel gezond zijn.
Door een fusie kunnen we onze personeelskrachten bundelen. Nu werken we in onze kleine gemeenten vaak met éénmansdiensten. Door onze krachten te bundelen met drie gemeenten, krijgen we veerkrachtige teams en een grotere continuïteit van dienstverlening. Binnen zo een team kan elke medewerker zich beter specialiseren om de dienstverlening nog kwalitatiever te maken.
We willen ook vermijden dat Vlaanderen ons later bij een stad voegt. Vandaag mogen we nog zelf kiezen voor een samenwerking met gemeenten met eenzelfde DNA. We verkiezen daarom absoluut een fusie van Pajotse dorpen boven de rol van een randgemeente bij een stad.
Met gebundelde krachten kunnen we ook een luidere stem laten horen en een stevige vuist maken om onze belangen te verdedigen waar dat nodig is. Vandaag worden de landelijke gemeenten ondergefinancierd. Die vaststelling willen we samen keren.
Het is dus een verhaal van groter worden, om ook op langere termijn klein en landelijk te kunnen blijven. We werken aan een Pajotse fusie op mensenmaat.
We staan als lokaal bestuur voor grote maatschappelijke uitdagingen: klimaat, armoede, vergrijzing, mobiliteit, huisvesting, milieu, … Steeds meer en complexe opdrachten worden in de schoot van de lokale besturen geworpen. Deze uitdagingen zijn te complex en vergen te veel inzet om dit structureel te organiseren vanuit een samenwerkingsverband. In zo’n samenwerkingsverband behoud je aparte lokale besturen, met een eigen meerjarenplanning en eigen prioriteiten. Daar kruipt veel energie in, opnieuw voor elk bestuur apart.
Een gewone samenwerking staat een uniform en duidelijk beleid in de weg. Denk nog maar aan de aansturing van één ambtelijke organisatie vanuit 3 politieke besturen.
Langetermijnuitdagingen zijn beter aan te pakken als gemeenten op een structurele manier de handen in elkaar slaan met één meerjarenplan en waar besturen en diensten gebundeld worden. Een fusie is de ultieme vorm van samenwerken.
Ons buikgevoel liet ons al langer weten dat onze bestuurskracht onder druk stond. In de zomer van 2022 werd aan het burgemeestersoverleg van het Pajottenland voorgesteld om een gezamenlijke bestuurskrachtanalyse uit te voeren. De 7 aangesloten gemeenten Bever, Galmaarden, Gooik, Herne, Lennik, Pepingen en Roosdaal staan namelijk voor dezelfde zware uitdagingen.
Uiteindelijk namen 4 besturen (Galmaarden, Gooik, Herne en Pepingen) deel aan de analyse.
- Lennik besliste een aparte bestuurskrachtanalyse uit te voeren. De studie is nog lopende.
- Roosdaal koos voor het uitvoeren van een gezamenlijke bestuurskrachtanalyse met de gemeenten van de politiezone TARL (Ternat, Affligem, Roosdaal & Liedekerke).
- Bever haakte af en stapte pas later in met een aparte bestuurskrachtanalyse.
- Pepingen nam ondanks de herhaalde vraag nog geen standpunt in over een principiële beslissing tot vrijwillige fusie met de gemeenten Galmaarden, Gooik en Herne.
Het is ook duidelijk dat een fusie een zeer complex proces is. Hoe meer partners in zo een verhaal betrokken worden, hoe zwaarder de opdracht wordt. Vanuit die vaststelling werd de piste van een grote fusie snel verlaten. Er was geen emotioneel noch politiek draagvlak voor.
Galmaarden, Gooik en Herne zijn ervan overtuigd dat zij met vereende krachten de toekomst met vertrouwen kunnen instappen. Toch zijn er nog een heel aantal domeinen die vanaf nu nog diepgaander moeten worden onderzocht. Voorafgaand aan een definitieve fusiebeslissing willen onze besturen grondiger afstemmen over tal van thema’s als financiën, personeel, patrimonium, intergemeentelijke samenwerking,…
Het decreet lokaal bestuur koppelt extra mogelijkheden aan een principiële beslissing tot fusie:
- De samen te voegen gemeenten of OCMW’s kunnen vanaf dat moment bv. beheersovereenkomsten sluiten om elkaars personeelsleden voor bepaalde functies in te zetten.
- De gemeenteraden kunnen in onderling overleg een transitiemanager aanwijzen die de samenvoegingsoperatie op ambtelijk niveau voorbereidt met de algemeen directeur-coördinator en de financieel directeur-coördinator.
Een definitieve samenvoegingsbeslissing moet op een deugdelijke manier, voorbereid worden. Die fase kan nu volop ingezet worden.
Een principiële beslissing tot fusie bindt geen van de deelnemende besturen.
Het is wél de duidelijke ambitie van de 3 besturen om een fusie voor te bereiden. De komende maanden zullen via intensief onderzoek moeten aantonen dat de verschillen in structuur, in cultuur, in de financiële situatie en in de beleidsvisie van elk van de besturen op zich overbrugd kunnen worden. Ook de personeelsleden en de burgers zullen in deze fase actief betrokken worden.
Willen we met zekerheid gebruik maken van de huidige voorwaarden en ondersteuning die de Vlaamse overheid aan een fusie verbindt, dan moet er een definitieve beslissing genomen worden voor eind 2023.
Ook na die datum kan er nog een beslissing genomen worden, maar dan zijn we niet zeker dat de schaalgroottes die momenteel worden gehanteerd en de Vlaamse financiële tegemoetkoming voor een fusie behouden blijven. Voor Galmaarden, Gooik en Herne komt deze tegemoetkoming overeen met een schuldovername van 4.988.200 euro (24.941 inwoners op 1/1/2022 x 200 euro/inwoner). Deze schuldovername is uiteraard geen doel op zich, maar wel een belangrijk element voor de financiële situatie van onze besturen. Die centen kunnen we opnieuw investeren in duurzame infrastructuur en mooie projecten voor jou.
Indien er voor eind 2023 een definitieve beslissing komt, gaat de nieuwe gemeente, na een overgangsjaar in 2024, op 1 januari 2025 van start.
Tot op heden werd er enkel een bestuurskrachtanalyse uitgevoerd. Zo een onderzoek baseert zich op feitelijke gegevens en op de structuur en de cultuur van de organisaties op zich. In die fase kan de burger geen actieve bijdrage leveren. De besturen hebben evenwel in de voorbije maanden en weken hetzij in rechtstreeks contact met de burger, hetzij via de pers de nodige informatie gedeeld. Vanaf nu zal de rol van de burger ook actiever kunnen ingevuld worden.
Uiteraard is het van groot belang dat we de vragen, bedenkingen, verwachtingen en noden van onze inwoners nu verzamelen.
We zien onze communicatieplicht en de organisatie van participatiemomenten als één van onze hoofddoelen in de komende maanden. We zullen daarbij een beroep doen op een objectieve externe partner met ervaring in de werking van lokale besturen en met relevante ervaring in het begeleiden van geslaagde fusietrajecten.
We kijken er naar uit om hier nog voor de zomer mee aan de slag te gaan.
Een fusie is een complexe aangelegenheid, die je in een brede context moet zien. Het is een vraag die niet zomaar te beantwoorden is met ‘ja’ of ‘nee’. Want dat is een referendum. In een traject van bewonersparticipatie kan er wél nagedacht en genuanceerd worden. Het is belangrijk dat alle aspecten bekeken worden. We willen onze inwoners daarom uitgebreid de kans geven om - met een open geest - de fusie mee vorm te geven via diverse inspraakmomenten.
Gemeentes die ons met een fusietraject voorgingen, beschouwen het referendum niet als een succesnummer. Burgers kunnen geen bijvragen stellen of beantwoorden. Mensen moeten de wil hebben om zich tot deelname te engageren, waardoor vaak het vereiste quorum niet wordt bereikt. Daarom kiezen we liever de weg waarbij de mening van burgers actief kan worden ingebracht.
Als verenigingen of adviesraden nu al zelf het initiatief nemen om de krachten te bundelen, dan staan de lokale besturen hier zeker achter. Alles wat goed is, blijft op dat vlak liefst behouden. Door de krachten te bundelen kan het resultaat alleen maar beter worden.
Bij het begin van de nieuwe legislatuur (2025-2030) worden de adviesraden geïnstalleerd door de nieuwe gemeenteraad. Dat is niet anders bij een fusiegemeente. Bovendien kan het ook een voordeel zijn als adviesraden rond hetzelfde thema gaan samenwerken.
De investeringen die reeds op de planning staan, zullen verder uitgevoerd worden. Welke investeringen vanaf 2025 op de planning gezet worden, hangt af van de nieuwe beleidsploeg en de keuzes die zij maken. We zien de fusie als het samengaan van 12 dorpen en engageren ons om basisvoorzieningen in elk dorp te behouden en te versterken waar nodig.
Indien er voor eind dit jaar definitief tot een fusie wordt beslist, worden de gemeenteraadsverkiezingen van oktober 2024 niet meer voor de oorspronkelijke gemeenten georganiseerd, maar meteen voor de nieuwe fusiegemeente.
De burger beslist. Op 13 oktober 2024 vinden de volgende gemeenteraadsverkiezingen plaats. De politieke partijen uit Galmaarden, Gooik en Herne komen met gemeenschappelijke lijsten met kandidaten uit de drie gemeenten. De kandidaat met de meeste voorkeurstemmen in de grootste fractie van de coalitie, wordt de nieuwe burgemeester.
In de volgende legislatuur telt de gemeente voor haar ongeveer 25.000 inwoners:
- 1 burgemeester, maximaal 7 schepenen en een voorzitter van het Bijzonder Comité voor de Sociale Dienst
- 29 raadsleden
- 8 leden van het Bijzonder Comité voor de Sociale Dienst
De vermindering van het aantal politieke mandaten betekent een besparing van ongeveer 150.000 euro per jaar, ofwel één miljoen euro over een legislatuur.
Het is die gezamenlijke volkse, sociale, levenslustige identiteit die ons net het sterkst verbindt. Dat zal een fusie niet veranderen. De charme van onze dorpen en de gastvrijheid van al haar inwoners waarderen we en zullen we blijven koesteren. Daar staat de keuze voor deze 3 gelijkgezinde partnergemeenten garant voor.
Galmaarden, Gooik en Herne hebben vandaag al een sterk gelijkende beleidsvisie. Onze gemeenten hebben ook eenzelfde DNA of anders gezegd een gelijkaardig ruimtelijk en sociaal profiel.
Het wordt een grote uitdaging, maar alle reglementen zullen in de loop van de komende jaren op elkaar moeten worden afgestemd en gelijkgeschakeld.
Vast staat dat we een landelijke Pajotse gemeente willen blijven:
- waar de inwoners onbetaalbare rust, stilte en propere lucht vinden in een groen kader
- die mee is met haar tijd en haar inwoners voorziet van alle noodzakelijke voorzieningen en dienstverlening door een efficiënt en modern lokaal bestuur te voeren
- waar onderlinge verbinding binnen de gemeenschap, onder andere via het verenigingsleven, belangrijk is en de levendigheid van de gemeenschappen in elk van de 12 dorpen op het grondgebied maximaal ondersteund worden.
- geen centralistische stadscultuur, maar een focus op élk dorp: liever dan een 3-gemeentenbeleid voeren we in de toekomst een 12-dorpen-beleid voor
- Galmaarden, Vollezele, Tollembeek,
- Gooik, Kester, Leerbeek, Oetingen, Strijland,
- Herne, Herfelingen, Sint-Pieters-Kapelle, Kokejane
De medewerkers van gemeente en OCMW werken vanaf 2025 voor een nieuwe werkgever, namelijk voor de nieuwe fusiegemeente. Er is voor elke medewerker een plekje in de nieuwe organisatie. Die nieuwe organisatie zal opgebouwd zijn op basis van een nieuw toekomstgericht organisatiemodel, met geïntegreerde diensten. Sommige medewerkers zullen dezelfde taken behouden maar mogelijks op een andere manier of locatie moeten uitvoeren, anderen zullen misschien nieuwe taken krijgen. De fusie biedt een mooie gelegenheid om de werking van de drie organisaties te evalueren en verder te bouwen op wat goed is. De overgang naar de nieuwe organisatie gaan we samen met de medewerkers en in alle zorgvuldigheid voorbereiden.
Het management en de burgemeesters van de 3 besturen zitten op regelmatige basis samen om nu al werk te maken van een doordacht aanwervingsbeleid. Iedereen stelt zich daarin terughoudend op. Je mag er dus zeker van zijn dat de functies die nu vacant verklaard worden ook in de toekomst werkzekerheid bieden.
Op het vlak van het gemeentelijk onderwijs hebben we een heel groot voordeel: de drie besturen werken vandaag al samen in één scholengroep genaamd ‘Zuid-West-Pajottenland’. We kennen elkaar goed. De infrastructuur is mooi gespreid. Onder begeleiding van OVSG (onderwijsvereniging van steden en gemeenten) zullen we dus ook het beleidsdomein onderwijs met heel veel aandacht behartigen in de fusievoorbereidingen.
Ook het deeltijds kunstonderwijs, de academie voor muziek, woord en dans, wordt nu al vanuit Gooik gecoördineerd voor de 3 lokale besturen én de gemeente Bever.
De grote oppervlakte van de gemeente is één van de aandachtspunten waar we rekening moeten mee houden. Dit brengt grote afstanden met zich mee. In de 3 gemeenten is er momenteel geen echte centrumfunctie aanwezig. Dat wensen we ook zo te behouden, wat betekent dat we onze dienstverlening zo dicht als mogelijk bij de burger willen brengen. Het is momenteel dus best denkbaar dat de huidige ‘gemeentehuizen’ ook in de toekomst de functie van eerstelijnsonthaal blijven behouden.
Ook onze zin voor innovatie en digitalisering zal doorgetrokken worden om dienstverlening zelfs tot bij jou thuis te brengen. Al beseffen we als geen ander dat ook de fysieke dienstverlening in ons Pajottenland dicht bij de burger georganiseerd moet blijven. Nog niet iedereen heeft de volle toegang tot alle digitale mogelijkheden.
Op dat vlak verschilt het beleid tussen de 3 lokale besturen. Herne en Gooik worden bediend door opdrachthoudende vereniging Intradura. Galmaarden is aangesloten bij opdrachthoudende vereniging Ilva. We zijn in principe allemaal aan onze eigen partner verbonden tot 2036.
Rekening houdend met de statutaire bepalingen en de uitstapvoorwaarden van de beide opdrachthoudende verenigingen zullen we in de komende maanden de tijd nemen om een gepaste en vlot werkende overgang te creëren voor de burger. Dat we ooit bij één van beide partners samen terecht moeten komen, staat vast.
Het lijkt er op dat deze oefening tegen 2025 niet klaar moet zijn en dat we daar nog even langer de tijd kunnen voor nemen. Deze tijdsinvestering verdient dit beleidsdomein ook, want het is voor de burger een zeer belangrijke dienstverlening.
Het staat vast dat indien we elk op onszelf blijven werken we binnen een termijn van 6 tot 10 jaar financieel zwaar onder druk komen te staan. Zonder krachten te bundelen zou de enige optie in dat verhaal zijn om de belastingen te verhogen. De fusie heeft als doel om dit scenario uit te sluiten.
Galmaarden, Gooik en Herne zijn 3 besturen die een grote oppervlakte en een lage bevolkingsdichtheid kennen.
Samen tellen we vandaag ongeveer 25.000 inwoners.
Het is misschien moeilijk om dit te vatten, maar bij een samenvoeging wordt de nieuwe gemeente absoluut de grootste in oppervlakte van Vlaams-Brabant met 119,26 km² (meer dan dubbel zo groot als provinciehoofdstad Leuven).
Die keuze is aan jou.
Het is slechts één van de zaken die in het participatieproces met de inwoners aan bod zal komen. Ook het gemeentelijk logo, de vlag en de symbolen zullen wijzigen.
Ook op dubbele straatnamen zal een fusie een effect hebben. Die zullen moeten worden vervangen. In het huidige fusiedecreet staat uitdrukkelijk genoteerd dat gemeenten die fusioneren de eigen postcode mogen behouden.
De Vlaamse overheid ondersteunt de vrijwillige fusie van gemeenten en voorziet dat heel wat aanpassingen rechtstreeks gebeuren. Instanties zoals telecom- en nutsbedrijven, banken, verzekeraars, belastingkantoren, dienstenchequebedrijven, ziekenfondsen en de sociale zekerheid worden automatisch op de hoogte gebracht. Reispassen en rijbewijzen moeten niet aangepast worden. Sommige instanties zoals je werkgever, artsen en de school van jouw kind(eren) dien je wel zelf op de hoogte te brengen.
Ook zal iedereen een wijziging moeten uitvoeren van de identiteitskaart. Dit kan gespreid worden in de tijd. We begeleiden je daarbij, zodat je zo weinig mogelijk hinder ondervindt.
Wanneer de gemeente een nieuwe naam krijgt, volstaat de publicatie in het Belgisch Staatsblad van het samenvoegingsdecreet van de nieuwe gemeente. Verenigingen en ondernemingen hoeven hiervoor verder niets te doen.
Ondernemingen en verenigingen waarvan de straatnaam of het busnummer wijzigt door een fusie, moeten wel een melding maken van de adreswijziging aan het Belgisch staatsblad.
De lokale besturen zullen uiteraard waar nodig ondersteuning bieden.
Het is de bedoeling om op korte termijn een gezamenlijke fusiewebsite aan te maken. Tot dan vind je alle informatie over de fusievoorbereidingen op deze landingspagina.
Je kan actief vragen indienen via fusie@galmaarden.be of via het contactformulier. Indien de vragen niet van persoonlijke aard zijn, zullen ze aan dit document worden toegevoegd, voorzien van een passend antwoord.
In het gemeentehuis kan je ook een vraag achterlaten in de daartoe voorziene postbus.